ก้อนอิฐ

ที่เซ็นทรัล ลาดพร้าว

แด่พ่อ - แม่ ครู - อาจารย์ สงบได้จะสำนึกในความวุ่นวายของตน เงียบเป็น.จะสำนึกในความเพ้อเจ้อของตน มีน้ำใจะสำนึกในความ - ด่วน - สรุปของผู้อื่นหลังจากการซื้อที่ดินเพื่อสร้างวัดเมื่อ พ.ศ. ๒๕๒๖ นั้น เราก็หมดตัวและเป็นหนี้โดยที่ยังไม่มีสิ่งปลูกสร้างใด ๆ แม้แต่เพิงที่อาศัยได้บนที่ดินผืนนั้น ในช่วงสองสามอาทิตย์แรก เราต้องอาศัยนอนอยู่

บนบานประตูเก่า ๆ ที่ซื้อมาถูก ๆจากคนขายของเก่า เราหนุนบานประตูเก่า ๆ นั้นให้สูงขึ้นจากพื้นดินด้วยก้อนอิฐท่านเจ้าอาวาส ได้บานประตูที่ดีที่สุด เป็นบานประตูเรียบ ๆ ส่วนบานประตูของอาตมาเป็นชนิดที่มีบัว แถมยังมีรูขนาดใหญ่พอควรอยู่ตรงกลางตรงบริเวณที่เคยติดลูกบิด โชคดีนะที่เขาถอดลูกบิดออกไปแล้ว แต่เจ้ารูนี่ก็ยังคงอยู่เกือบจะกลางเตียงประตูของอาตมาทีเดียว อาตมาเคยพูดตลกๆว่า อาตมาไม่ต้องลุกจากเตียงไปเข้าห้องน้ำหรอกนะ! ความจริงที่แสนหนาวก็คือว่า ลมสามารถพัดกรูผ่านเจ้ารูนี่มาถึงตัวอาตมา ทำให้อาตมาไม่ค่อยได้หลับได้นอนในช่วงค่ำคืน

พวกเราเป็นพระจน ๆ ที่ต้องการที่พักอาศัย แต่ไม่มีกำลังทรัพย์พอที่จะจ้างช่างก่อสร้างได้ แค่ค่าวัสดุต่าง ๆ ก็แพงเกินพอแล้วอาตมาจึงต้องเรียนรู้ว่าเขาทำงานก่อสร้างกันอย่างไร เตรียมฐานรากกันอย่างไร ตลอดจนถึงการผสมคอนกรีต การก่ออิฐ การตั้งหลังคา งานประปา และทุกๆอย่าง การ ก่ออิฐอาจจะดูเป็นเรื่องง่าย ๆ เพียงแค่โปะปูนลงไปแล้ววางก้อนอิฐ แตะด้านนี้ที ด้านนั้นทีให้เข้าที่ ตอนอาตมาเริ่มก่ออิฐใหม่ๆ อาตมาแตะกดมุมหนึ่งลงเพื่อให้ได้ระดับ อิฐก็เริ่มแตกแถวแตกแนว หลังจากที่อาตมาดันมันให้กลับเข้าที่ มุมแรกก็เริ่มสูงเกินไปอีกแล้ว โยมลองทำดูซิ!

เพราะอาตมาเป็นพระ อาตมาจึงมีความอดทนและมีเวลาที่จะทำงานได้โดยไม่จำกัด อาตมาจึงทำงานอย่างประณีตที่สุด โดยไม่สนว่าจะต้องใช้เวลายาวนานเท่าใด เพื่อให้มั่นใจว่าอิฐทุกก้อนจะถูกวางอย่างสมบูรณ์แบบที่สุด... ในที่สุดการก่อกำแพงอิฐแผงแรกของอาตมาก็สำเร็จลง อาตมาก้าวถอยออกมายืนชื่นชมผลงาน ในชั่วขณะนั้นแหละที่อาตมาสังเกตเห็น โอ๊ย !... อาตมาก่ออิฐพลาดไปสองก้อน อิฐก้อนอื่นๆเป็นแถวเป็นแนวสวยงาม มีแต่เจ้าอิฐสองก้อนนี้แหละที่เอียง ๆ ทำมุมกับแนวก้อนอิฐก้อนอื่นๆ มันดูแย่มากๆเลย มันทำให้กำแพงทั้งแผงดูไม่ดีเลย ขณะนั้นปูนก่ออิฐก็แข็ง เกินกว่าที่จะสามารถดึง อิฐออกมาก่อใหม่เสียแล้ว อาตมาจึงกราบเรียนท่านเจ้าอาวาส ขอทุบกำแพงเพื่อเริ่มต้นก่ออิฐใหม่อีกครั้ง หรือถ้าจะให้ดีก็อยากจะระเบิดมันทิ้งไปเลย อาตมาก่ออิฐไม่ดี และอาตมาก็รู้สึกอับอาย

แต่ท่านเจ้าอาวาสไม่อนุญาตให้รื้อ กำแพงนี้จะต้องคงอยู่เวลาอาตมาพาแขกเยี่ยมชมวัดที่ เริ่มตั้งใหม่ของ เรา อาตมาจะพยายามหลีกเลี่ยงที่จะพาแขกเดินไปทางกำแพงนั้น อาตมาไม่อยากให้ใครๆเห็นมันเลย จนกระทั่งวันหนึ่งเมื่อเวลาผ่านไปได้สามสี่เดือน ขณะที่อาตมากำลังเดินอยู่กับผู้มาเยี่ยมวัดคนหนึ่ง เขาสังเกตเห็นกำแพงนั้น แล้วก็เปรยขึ้นมาว่า กำแพงนี่สวยดี อาตมาถามเขาด้วยความประหลาดใจว่า "คุณลืมแว่นสายตาของคุณไว้ในรถหรือเปล่า? สายตาคุณเสื่อมหรือเปล่า? คุณไม่เห็นรึว่ามีอิฐถึงสองก้อนที่วางไม่ดีจนทำให้กำแพงนี้เสียหายหมด ?  คำ พูดที่เขาตอบอาตมานั้นได้เปลี่ยนแปลงทัศนคติทั้งหมดของอาตมาต่อกำแพงนั้น ต่อตัวอาตมาเอง และต่อหลายๆแง่มุมของชีวิต เขาบอกอาตมาว่า ใช่ ผมเห็นอิฐที่วางไม่ดีสองก้อนนั้น แต่ผมก็ได้เห็นด้วยว่ามีอิฐอีก ๙๙๘ ก้อน ก่อไว้อย่างสวยงามเป็นระเบียบ อาตมาถึงกับอึ้งทีเดียว นับเป็นครั้งแรกในรอบสามเดือนที่อาตมาสามารถมองเห็นอิฐก้อนอื่น ๆ

บนกำแพงนั้น นอกเหนือจากเจ้าสองก้อนที่เป็นปัญหา ไม่ว่าจะเป็นอิฐที่อยู่ด้านบน ด้านล่าง ด้านซ้าย และด้านขวาของเจ้าอิฐสองก้อนนั้น ล้วนแต่เป็นอิฐที่ก่อไว้อย่างดีไม่มีที่ติ ยิ่งไปกว่านั้นจำนวนอิฐที่ดีนี้มีมากกว่าเจ้าอิฐที่ไม่ดีสองก้อนนั้นมากมายนัก ก่อนหน้านี้ ตาของอาตมาจับจ้องเฉพาะแต่ที่อิฐสองก้อนนั้น ตาของอาตมามืดบอดต่อสิ่งอื่นๆทั้งหมด อาตมาจึงไม่อาจทนมองกำแพงนั้นได้ และไม่ต้องการให้ผู้อื่นได้เห็นกำแพงนั้นด้วย เป็นเหตุให้อาตมาอยากจะทลายกำแพงนั้นทิ้ง เดี๋ยวนี้เมื่ออาตมาสามารถ เห็นอิฐดี ๆ นั้นแล้ว กำแพงนั้นก็ไม่น่าเกลียดอีกต่อไป มันก็เป็นเหมือนกับที่ผู้มาเยี่ยมคนนั้นพูด กำแพงนี่สวยดี เดี๋ยวนี้กำแพงนั้นก็ยังคงอยู่ แม้เวลาจะผ่านไป ๒๐ ปีแล้ว อาตมาเองก็ลืมเสียแล้วว่าเจ้าอิฐไม่ดีสองก้อนนั้นอยู่ตรงไหน อาตมาไม่สามารถเห็นจุดที่ผิดพลาดนั้นจริง ๆ มนุษย์เราสักกี่คนที่ตัด สัมพันธ์หรือหย่าร้างเพียงเพราะเขาเพ่งมองเห็นแต่ อิฐที่ไม่ดีสองก้อน ที่อยู่ในตัวคู่ชีวิตของเขา พวกเรากี่คนที่

เคยรู้สึกท้อแท้สิ้นหวังจนอาจจะเคยคิดฆ่าตัวตาย เพียงเพราะเรามองเห็นแต่ อิฐที่ไม่ดีสองก้อน"ในตัวของเรา ทั้งๆที่ในความเป็นจริงมี"อิฐที่ดีและอิฐที่ดีจนไม่มีที่ติ"มากมายอยู่เคียง ข้างส่วนที่บกพร่อง ไม่ว่าจะมองไปข้างบน ข้างล่าง ข้างซ้าย ข้างขวา เพียงแต่เรามองมันไม่เห็นเท่านั้น แทนที่จะเห็นสิ่งดีๆที่มีอยู่ สายตาของเรากลับเพ่งมองจดจ่อเฉพาะสิ่งที่ผิดพลาด ทั้งหมดที่เราเห็นมีแต่สิ่งผิดพลาด จนเราอยากคิดทำลายมันทิ้งเสีย มันน่าเศร้าจริงๆที่หลายครั้งหลายหน เราได้ลงมือทลาย กำแพงที่ดี"นั้นไปจริงๆ เราทุกคนย่อมี ก้อนอิฐที่ไม่เข้าที่ - เข้าทาง 2 ก้อนแต่ละคนย่อมมี ก้อนอิฐที่ดีจนไม่มีที่ติ"จำนวนมากมายกว่าข้อบกพร่องหลายเท่า เมื่อเรามองเห็นมันแล้ว สิ่งต่าง ๆ ก็จะดูไม่เลวร้ายนัก ไม่เพียงแต่เราจะสามารถอยุ่กับตนเองและข้อผิดพลาดบางประการอย่างสงบสุขแล้ว เรายังสามารถมีความสุขกับการใช้ชีวิตร่วมกับสามีหรือภรรยาของเราด้วย นับเป็นข่าวร้าย สำหรับทนายความผุ้เชี่ยวชาญเรื่องการอย่าร้าง แต่เป้นข่าวดีสำหรับโยม โดย พระอาจารย์พรหม ศรีวรา อิสระ แปล อาตมา ได้เล่าเรื่องสั้น ๆ นี้หลายครั้ง -

หลายครา ช่างก่อสร้างคนหนึ่งที่ได้ฟังเรื่องนี้ได้มาพบอาตมาเพื่อบอกความลับเกี่ยว กับงานก่อสร้างเขาบอกว่า ช่างก่อสร้างอย่างเรา ๆ มักจะทำสิ่งผิดพลาดได้เสมอเพียงแต่เราจะบอกลูกค้าของเราว่ามันเป็นเอกลักษณ์ พิเศษที่ไม่มีในบ้านใดในละแวกนั้นมีเหมือน แถมเรายังเบิกค่าใช้จ่ายเพิ่มขึ้น 2,000 - 3,000 เหรียญอีกด้วย ฉะนั้น มันเป้นเอกลักลักษณ์พิเศษที่มีจุดเริ่มต้นมาจากความผิดพลาด ในทำนองเดียวกัน ถ้าเพียงแต่โยมจะเลิกมองจดจ้องอยู่เฉพาะข้อผิดพลาด สิ่งที่โยมเห็นเป็นข้อบกพร่องในตัวโยม หรือในตัวสามี - ภรรยาของโยมและในชีวิตทั่ว ๆไป อาจกลายเป็น"ลักษณะพิเศษเฉพาะตัว"ที่จะเพิ่มคุณค่าแก่ชีวิตโยมน่ะ จบตอน อิฐที่ไม่เข้าที่เข้าทาง 2 ก้อน